• ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΕΧΕΙ ΠΡΟΚΥΨΕΙ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ (ΕΡΓΑΣΙΕΣ-ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ-ΣΧΕΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ) ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ Π.Ε. Γ΄ ΑΘΗΝΑΣ

Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2012

ΤΟ ΔΑΣΟΣ: ΠΕΔΙΟ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ

Το Δάσος: Πεδίο σύγκρουσης συμφερόντων
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής του άρθρου 117 παρ. 3 και 4 του Συντάγματος που αναφέρονται στις δασικές εκτάσεις
σκοπός
—Συνειδητοποίηση της νομικής διάστασης της προστασίας του δά­σους, των ορίων της εφαρμογής των διατάξεων και του πνεύματοςτου θεμελιώδους νόμου της χώρας.
—Κατανόηση του χαρακτήρα των αλλαγών στη χρήση της γης ως πολιτικών πράξεων.
—Διαπίστωση των επιπτώσεων που έχουν για τις δασικές εκτάσεις καιτο τοπίο οι διάφορες πολιτικές γης π.χ. αποφάσεις εκχερσώσεων, ανα­δασώσεων κτλ.
—Εξοικείωση με τη διεξαγωγή έρευνας και τον εντοπισμό πηγών πλη­ροφοριών.
διαδικασία
Τα παιδιά αναλαμβάνουν να διερευνήσουν ποιες αλλαγές σημειώθηκαν στις χρήσεις γης και εάν εφαρμόστηκαν οι διατάξεις του Συντάγματος στις δασικές εκτάσεις της περιοχής τους από το 1975 έως σήμερα. Απευθύνονται γι' αυτό στις τοπικές δασικές αρχές (ή σε ηλικιωμένα άτομα της περιοχής τους ως δεύτερη πηγή πληροφοριών) και αναζη­τούν στοιχεία σχετικά με:
1. Ποιες δασικές εκτάσεις εκχερσώθηκαν (ή άλλαξαν εν γένει χρήση)σε τι έκταση και πότε;
2. Βάσει ποιας διαδικασίας επετράπη η αλλαγή χρήσης γης;
3. Υπάρχουν περιπτώσεις αλλαγής χρήσης χωρίς άδεια;
4. Ποιες αρχές έχουν αρμοδιότητα απόφασης σχετικά με αλλαγή χρήσης γης και για ποιους λόγους;
Η αποκατάσταση και προστασία του χαρακτήρα καμένων δασικών εκ­τάσεων αποτελεί βασική επιταγή του Συντάγματος. Τα παιδιά ψάχνουν να βρουν τι απέγιναν οι καμένες δασικές εκτάσεις της περιοχής τους.
1. Πότε κάηκαν οι δασικοί σχηματισμοί και σε ποια έκταση;
2. Ποια έκταση αναδασώθηκε και τι απέδωσαν οι αναδασώσεις;
3. Υπήρξαν φαινόμενα αλλαγής του χαρακτήρα της καμένης γης {οικό­πεδα, κτίσματα, βόσκηση κτλ.) και ποια αρχή επενέβη για να αποτρέ­ψει την αλλαγή αυτή;
4. Ποια προγράμματα αναδάσωσης έχουν εγκριθεί για την περιοχή καιεάν δεν εφαρμόζονται γιατί δεν εφαρμόζονται;
Τέλος, συζητούν με ηλικιωμένα άτομα της περιοχής προσπαθώντας να δημιουργήσουν μια εικόνα για το πώς ήταν η περιοχή στο παρελθόν καθώς και για τις επεμβάσεις στο φυσικό χώρο που προκάλεσαν τις αλλαγές στο τοπίο που υπάρχει σήμερα.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Η έρευνα ανατίθεται σε ομάδες παιδιών, τα οποία καθοδηγούνται από τον εκπαιδευτή για τον τρόπο προσέγγισης των αρχών και των άλλων πηγών πληροφόρησης καθώς και για τον τρόπο υποβολής των ερωτή­σεών τους.
Κάθε ομάδα συνθέτει τα αποτελέσματα, τα σχολιάζει, ενδεχομένως να τα συμπληρώνει με βιβλιογραφικές αναφορές και στοιχεία και τα παρου­σιάζει σε κοινή συνάντηση όλων των ομάδων.
αξιοποίηση
Η συζήτηση πρέπει να προσανατολισθεί κυρίως στο θέμα της «δημό­σιας ωφέλειας» (όπως προβλέπει το άρθρο 117 του Συντάγματος) ως μόνης αιτίας, για την οποία επιτρέπεται απαλλοτρίωση δασών και δα­σικών εκτάσεων.
Η σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με το δάσος πρέπει να παρουσια­στεί ως αποτέλεσμα της διαφορετικής ερμηνείας του όρου «δημόσια ωφέλεια» που μπορεί να κάνουν διάφοροι φορείς, δημόσιοι ή ιδιωτικοί. Πώς εννοούν τη «Δημόσια Ωφέλεια» οι υποστηρικτές της οικονομικής ανάπτυξης χωρίς όρους και πώς αυτοί της ολοκληρωτικής προστασίας του περιβάλλοντος;
Υπάρχει δυνατότητα σύζευξης των δύο τάσεων; Είναι απαραίτητο να κατανοήσουν τα παιδιά ότι η ερμηνεία του όρου «Δημόσια Ωφέλεια» και οι ενέργειες που στηρίζονται σ' αυτή είναι πολι­τική πράξη.
προετοιμασια / οργανωση
Ανάγνωση του άρθρου 117 παρ. 3 και 4 του Συντάγματος και επεξήγη­ση των διατάξεων που περιέχονται:
ΠΑΡ. 3: «Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώ­θηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για το λόγο αυτό το χαρακτή­ρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό. ΠΑΡ. 4. «Η αναγκαστική απαλλοτρίωση δασών ή δασικών εκτάσεων που ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δι­καίου επιτρέπεται μόνο υπέρ του Δημοσίου σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 17, για λόγους δημοσίας ωφέλειας, διατηρείται πάντως η μορφή τους αμετάβλητη ως δασική».
Συνεννόηση με τις δασικές αρχές της περιοχής σχετικά με την επίσκεψη των παιδιών και τις ερωτήσεις που θα υποβάλλουν.
ΥΛΙΚΟ
Χάρτης της περιοχής, γραφική ύλη.